پس از روزها سردرگمی، طالبان کابینه جدیدشان را اعلام کردند. براساس این اعلام، تمامی سرپرست‌های کابینه و رییس دولت جدید، اعضای طالبان هستند. طالبان هرچند بارها تأکید کردند که یک حکومت فراگیر و همه‌شمول را تشکیل می‌دهند؛ اما در تشکیل کابینه جدید هیچ فرد بیرونی و از اقوام مختلف حضور ندارد. در ضمن، در فهرست اعضای کابینه طالبان، هیچ عضو زن دیده نمی‌شود. اعلام کابینه سرپرست توسط طالبان با واکنش‌های ملی و بین‌المللی روبه‌رو شده است. شماری از سیاسیون کشور از همه‌شمول نبودن کابینه طالبان انتقاد کرده و گفته‌اند که سیاست تکقومی و انحصارگرایی محکوم به شکست است. آنان از در نظر گرفته نشدن همه اقوام به طالبان هشدار داده‌اند. هم‌چنان برخی از آنان از جهان خواسته‌اند که طالبان را به این زودی به رسمیت نشناسند. اعضای جامعه جهانی نیز واکنش‌های متفاوت داشته‌اند. امریکا، اتحادیه اروپا، آلمان و تاجیکستان از فراگیر نبودن دولت طالبان ابراز نگرانی کرده و کشورهای ایران، چین، ترکیه و ازبیکستان محتاطانه عمل کرده و خواهان حضور همه اقوام شدهاند. پاکستان اما نسبت به این اعلام خوش‌بین به نظر می‌رسد و آن را یک پیش‌رفت خوانده است.
طالبان روز سه‌شنبه، شانزدهم سنبله، سرپرست رییس وزیران و اعضای کابینه خود را اعلام کردند. فهرستی که از سوی طالبان اعلام شده است، همه‌گی از اعضای تحریک اسلامی طالبان‌اند. ذبیح‌الله مجاهد در نشست خبری خود که اعضای کابینه را اعلام می‌کرد، گفت که طالبان به خاطر پیش‌برد امور، کابینه سرپرست را اعلام می‌کنند. مجاهد گفت که سرپرست ادارات باقی‌مانده پس از غور بیش‌تر اعلام می‌شود. با این حال تشکیل کابینه طالبان واکنش‌های ملی و بین‌المللی را به همراه داشته است. شماری از سیاسیون کشور این فهرست را قابل قبول ندانسته و گفته‌اند که دولت آینده همه‌شمول نیست. عطامحمد نور، رهبر انشعابی حزب جمعیت اسلامی افغانستان، در واکنش به این فهرست گفته است که افغانستان پس از بیست سال مبارزه برای شکل‌دهی نظام مردم‌سالار، اکنون در جایی قرار گرفته است که در آن «با تأسف حکومت آپارتاید تکقومی، طالب‌شمول، غیرمتخصص، بدون حضور زنان و برخلاف روح صریح قانون اساسی» حاکم شده است. او در صفحه فیس‌بوکش نوشته است: «مگر ممکن است ده‌ها اداره تخصصی و حرفوی را با کسانی مدیریت کنیم که سطح بینش‌شان از حکومت‌داری، توسل به مبانی حکومت‌داری قر‌ون‌وسطایی باشد؟»
نور اعلام حکومت از سوی طالبان را خلاف اصول و قوانین حاکم دانسته و گفته است که این بیان‌گر دیدگاه منحط قومی، انحصار و سلطه‌گرایی و بازگشت به گذشته تاریک است. با این حال رهبر شاخه انشعابی حزب جمعیت اسلامی افغانستان تأکید کرده است که به‌زودی در هم‌سویی با سایر رهبران سیاسی دیدگاه جدیدش را در مورد ساختارشکنی سیاسی و جغرافیایی اعلام می‌کند.
محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، نیز فهرست اعلام‌شده از سوی طالبان را قابل قبول ندانسته و گفته است که طالبان برخلاف تعهدات‌شان عمل کرده‌اند. او ابراز امیدواری کرده است که طالبان در تشکیل دولت تجدید نظر کنند و زمینه مشروعیت لیست ارایه‌شده و قناعت عامه مردم را فراهم و شرایط صلح و ثبات در کشور را تسهیل کنند.
سیاست تکقومی و انحصارگرایانه محکوم به شکست است
صلاح‌الدین ربانی، رهبر حزب جمعیت اسلامی افغانستان در واکنش به اعلام کابینه طالبان از جامعه جهانی، به‌ویژه کشورهای همسایه و منطقه خواسته است که در به رسمیت‌شناختن «اداره‌ای که در آن رأی و اراده جمعی مردم» هیچ نقشی نداشته و بازتاب‌دهنده واقعیت‌ها و ساختار اجتماعی و قومی افغانستان نیست، عجله نکنند. او گفته است که کابینه سرپرست طالبان نشان می‌دهد که این گروه از لحاظ انحصارگرایی و نگاه افراطی قومی به مسأله سیاست و قدرت در افغانستان، از حاکمان تحمیلی قبلی بر این کشور نیز یک قدم فراتر گذاشته است.
رهبر حزب جمعیت تصریح کرده است که افغانستان در گذشته، به خاطر اعمال سیاست‌های قوم‌گرایانه و نگاه افراطی قومی به همه مسائل کلان کشوری توسط رهبران تحمیلی حاکم بر دولت و نظام افغانستان، نه تنها فرصت‌های زیادی را از دست داده، بلکه حمایت برخی حلقات در مجامع بین المللی از این «سیاست منحط»، امروز کشور را دچار عقب‌گرد وحشتناکی کرده است که جبران آن برای چند نسل بعد دشوار است. او تأکید کرده است که تداوم سیاست انحصارگرایانه، نه تنها افغانستان را در رسیدن به صلح و ثبات پایدار کمک نمیکند، بلکه بحران کشور را به جاهای خطرناک‌تری خواهد کشاند که هیچ گروه و طرفی توان حل آن را نداشته باشد. به باور ربانی، حل عادلانه منازعه بر سر مبنا و ساختار قدرت که عامل اصلی داخلی جنگ کنونی افغانستان است، بدون توافق همه جناح‌های سیاسی و اجتماعی بر سر نقشه راه معقول آینده افغانستان، ممکن نیست و مردم در قبال آن بی‌تفاوت نخواهند ماند. او از سیاست تکقومی و انحصارگرایانه هشدار داده و گفته است: «تجربه انحصارگرایی و نگاه قومی به مسأله قدرت و سیاست که بارها به صورت وحشتناکی شکست خورده است، نه تنها پس از این نیز محکوم به شکست قطعی خواهد بود، بلکه رهبران و مجریان این سیاست و نقشه راه سیاسی غلط، در کنار رهبری گذشته، عامل اصلی هر بحران و فاجعه بعدی خواهند بود.»
این گفته‌های ربانی در حالی ابراز شده است که ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، هنگام اعلام کابینه سرپرست، تشکیل آن را همه‌شمول اعلام کرد و افزود، کسانی‌که باور و اندیشه‌شان با طالبان مشابه باشد، می‌توانند در حکومت در رده‌های مختلف کار کنند. در ضمن او تأکید کرد که طالبان به یک قوم خاص مرتبط نیستند و از همه اقوام نماینده‌گی می‌کنند.
جهبه مقاومت: به‌زودی ساختار حکومت انتقالی مردم‌سالار را اعلام می‌کنیم
جبهه مقاومت به رهبری احمد مسعود نیز به اعلام کابینه سرپرست طالبان واکنش نشان داده و گفته است که به‌زودی پس از مشورت با شخصیت‌های سیاسی و کادرهای متخصص، ساختار «حکومت انتقالی مردم‌سالار و پاسخ‌گو» را اعلام می‌کند. این جبهه تشکیل کابینه سرپرست از سوی طالبان را «غیرقانونی و نماد بارز دشمنی آنان با مردم» عنوان کرده است. این جبهه، مردم را به مقاومت و ایستاده‌گی در برابر طالبان ترغیب کرده و حکومت جدید را تهدیدی برای ثبات افغانستان، منطقه و جهان خوانده است. به باور جبهه مقاومت ملی، ایجاد حکومت «مردم‌سالار، مشروع و قانونی» صرفاً «از طریق اراده و رای مردم در یک انتخابات سراسری و مورد تأیید جامعه جهانی» می‌تواند به میان آید. این جبهه از سازمان ملل متحد، شورای حقوق بشر این سازمان، اتحادیه اروپا، سازمان همکاری منطقه‌ای شانگهای، سارک، سازمان همکاری اقتصادی یا ایکو، کشورهای عضو پروسه قلب آسیا، سازمان همکاری‌های اسلامی و کشورهای تأثیرگذار منطقه و جهان خواسته است که از همکاری با طالبان خودداری کنند.
واکنش‌های بین‌المللی به تشکیل کابینه سرپرست طالبان
یک روز پس از اعلام کابینه سرپرست توسط طالبان، وزارت خارجه امریکا واکنش نشان داده و گفته است که این کشور نگران وابسته‌گی‌ها و سابقه برخی از اعضای کابینه دولت طالبان است. بی‌بی‌سی به نقل از وزارت خارجه امریکا گزارش کرده است که فهرست اعلام‌شده از سوی طالبان، منحصراً شامل اعضای طالبان یا نزدیکان آن‌ها است. این وزارت تأکید کرده است که نگران وابسته‌گی برخی از افراد این لیست است. ظاهراً اشاره وزارت خارجه امریکا به رهبران طالبان، از جمله سراج‌الدین حقانی است. او در لیست تحریم سازمان ملل و امریکا قرار دارد و مقام‌های امریکایی برای بازداشت وی میلیون‌ها دالر جایزه گذاشته بودند. اتحادیه اروپا نیز کابینه طالبان را ملی و فراگیر ندانسته و گفته است که تجزیه و تحلیل انتصابات اعلام‌شده نشان می‌دهد که این یک ساختار فراگیر و نماینده به نظر نمی‌رسد. این اتحادیه گفته که امیدوار بوده است، تنوع غنی قومی و مذهبی در دولت جدید را ببیند. سازمان ملل متحد در واکنش به اعلام کابینه طالبان گفته است که در کابینه حکومت موقت طالبان زنان شامل نیستند و صلح و ثبات در افغانستان به حاکمیت فراگیر و همه‌شمول وابسته است. آلمان نیز گفته است که اعلام دولت جدید طالبان بدون مشارکت سایر اقوام و خشونت دیروز برضد تظاهرات‌کننده‌گان و روزنامه‌نگاران در کابل، نشانه‌هایی نیست که بتواند زمینه را برای خوش‌بینی در آینده، ایجاد کند.
تاجیکستان نیز از اعلام کابینه سرپرست طالبان ابراز نگرانی کرد و گفت که بی‌ثباتی افغانستان حاصل مداخله کشورهای خارجی است. امام‌علی رحمان، رییس جمهور این کشور، روز چهارشنبه، هفدهم سنبله که به مناسبت سالگرد استقلال تاجیکستان صحبت می‌کرد، گفت، براساس تحلیل‌ها، وضعیت افغانستان در جریان ماه گذشته «پیچیده‌تر» و «فاجعه‌بارتر» شده است. امام‌علی رحمان وضعیت کنونی افغانستان را بخشی از نگرانی جدی کشورهای منطقه و جهان عنوان کرد.
کشورهای ایران، چین، ترکیه، قطر و سازمان ملل متحد نیز نسبت به اعلام کابینه سرپرست از سوط طالبان واکنش نشان داده‌اند. علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، روز چهارشنبه، هفدهم سنبله، در توییتی گفته است که «اولویت اول» افغانستان ثبات و آرامش است. شمخانی در واکنش به اعلام کابینه طالبان تصریح کرده است که بی‌توجهی به ضرورت ایجاد یک حکومت فراگیر، مداخله خارجی و استفاده از ابزار نظامی به جای گفت‌وگو برای پاسخ‌گویی به مطالبات اقوام و گروه‌های اجتماعی، نگرانی‌های اصلی ایران و مردم افغانستان است. از سوی دیگر وزیر خارجه ایران در تماس تلفنی با حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان، به ایجاد یک دولت همه‌شمول تأکید کرده است.
چین، ترکیه و قطر محتاطانه عمل کرده و گفته‌اند که باید عمل‌کرد طالبان را نظارت و قضاوت کنند. وزیر خارجه چین در واکنش به کابینه سرپرست طالبان گفته است که چین به حاکمیت، استقلال و یک‌پارچه‌گی افغانستان احترام می‌گذارد. ترکیه نیز گفته است که نمی‌داند تشکیل کنونی دولت جدید طالبان چقدر طول خواهد کشید؛ اما این کشور روند فعلی در افغانستان را به گونه دقیق دنبال می‌کند. رجب طیب اردوغان، رییس جمهور این کشور، گفته است که تشکیل کابینه جدید طالبان اعلام شده است؛ اما به سختی می‌توان آن را دایمی خواند. او افزوده که وظیفه ترکیه در حال حاضر، پی‌گیری دقیق روند کنونی در افغانستان است. اردوغان ابراز امیدواری کرد که این روند صلح را برای مردم به همراه داشته باشد. از سوی دیگر، مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه این کشور، پیش از اعلام کابینه موقت طالبان گفته است که جامعه بین‌المللی نباید در به رسمیت شناختن طالبان عجله کند. او گفته است که ترکیه توقع دارد، دولتی در افغانستان ایجاد شود که بتواند با بحران کنار بیاید و از رفتن به یک جنگ داخلی جلوگیری کند. قطر هرچند از به رسمیت شناختن طالبان خودداری کرده؛ اما گفته است که از فرصت‌های موجود استفاده و از اقدمات طالبان نظارت شود. اوزبیکستان هرچند از تشکیل دولت جدید طالبان استقبال کرده؛ اما گفته است که این دولت باید همه‌شمول باشد.
پاکستان اما نسبت به دولت طالبان چراغ سبز نشان داده و گفته است که وضعیت کنونی در افغانستان نشان می‌دهد که چشم‌انداز درگیری‌های طولانی‌مدت و جنگ داخلی در این کشور منتفی شده است. او از تشکیل کابینه موقت طالبان به عنوان پیش‌رفت یاد کرد و گفت که همه کشورهای منطقه باید با واقعیت تازه در افغانستان دست‌وپنجه نرم کنند. قریشی ابراز امیدواری کرد که اوضاع سیاسی در افغانستان هرچه زودتر به ثبات برسد و عادی شود.
طبق فهرست اعلام‌شده، کابینه جدید طالبان ۳۳ نفر را شامل می‌شود. ملا محمدحسن آخند با دو معاون به عنوان سرپرست رییس وزیران تعیین شده است. ملا عبدالغنی برادر و ملا عبدالسلام حنفی به عنوان معاونان سرپرست ریاست وزیران معرفی شدهاند. مولوی محمدیعقوب مجاهد، پسر ملا عمر، به عنوان سرپرست وزارت دفاع ملی، سراج‌الدین حقانی به عنوان سرپرست وزارت امور داخله و امیرخان متقی به عنوان سرپرست وزارت خارجه از سوی طالبان تعیین شدهاند. به همین ترتیب، ملا هدایت‌الله بدری به عنوان سرپرست وزارت مالیه، شیخ مولوی نورالله منیر به عنوان سرپرست وزارت معارف، ملا خیرالله خیرخواه به عنوان سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ، قاری دین‌محمد حنیف به عنوان سرپرست وزارت اقتصاد، شیخ نورمحمد ثاقب به عنوان سرپرست وزارت حج و اوقاف و عبدالحیکم شرعی به عنوان سرپرست وزارت عدلیه تعیین شدهاند.
هم‌چنان ملا نورالله نوری به عنوان سرپرست وزارت سرحدات و قبایل، ملا محمدیوسف آخندزاده به عنوان سرپرست وزارت انکشاف دهات، شیخ محمدخالد به عنوان سرپرست وزارت دعوت، ارشاد، امر به معروف و نهی از منکر، ملا عبدالمنان به عنوان سرپرست وزارت فواید عامه، ملا محمدعیسا به عنوان سرپرست وزارت معادن و پترولیم، ملا عبداللطیف منصور به عنوان سرپرست وزارت آب و برق، ملا حمیدالله آخندزاده به عنوان سرپرست وزارت هوانوردی و ترانسپورت، مولوی عبدالباقی حقانی به عنوان سرپرست وزارت تحصیلات عالی، مولوی نجیب‌الله حقانی به عنوان سرپرست وزارت مخابرات و خلیل‌الرحمان حقانی به عنوان سرپرست وزارت مهاجرین از سوی طالبان تعیین شدهاند. طالبان ملا عبدالحق وثیق را به عنوان سرپرست ریاست عمومی استخبارات، حاجی محمدادریس را به عنوان سرپرست ریاست بانک مرکزی و مولوی احمدجان احمدی را به عنوان سرپرست اداره امور تعیین کرده‌اند.
